Վիկտոր Սանեև
| Վիկտոր Սանեև | |
|---|---|
 | |
| Անձնական տեղեկություն | |
| Սեռ՝ | արական |
| Բնօրինակ անուն՝ | Виктор Санеев |
| Մասնագիտացում՝ | թեթևատլետ |
| Երկիր՝ |  ԽՍՀՄ,  Վրաստան և .svg){kind=small} Ավստրալիա |
| Ծննդյան ամսաթիվ՝ | հոկտեմբերի 3, 1945[1][2][3] |
| Ծննդավայր՝ | Սուխում, Աբխազական Ինքնավար Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Մահվան ամսաթիվ՝ | հունվարի 2, 2022[4] (76 տարեկան) |
| Մահվան վայր՝ | Սիդնեյ, Նոր Հարավային Ուելս, Ավստրալիա[5] |
| Մարզիչ(ներ)՝ | Հակոբ Քերսելյան |
| Հասակ՝ | 188 սմ |
| Քաշ՝ | 78 կգ |
Վիկտոր Դանիլովիչ Սանեև (ռուս.՝ Виктор Данилович Санеев, հոկտեմբերի 3, 1945[1][2][3], Սուխում, Աբխազական Ինքնավար Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - հունվարի 2, 2022[4], Սիդնեյ, Նոր Հարավային Ուելս, Ավստրալիա[5]), խորհրդային թեթև ատլետ, միակ մարզիկը, որ երեք անգամ դարձել է եռացատկի օլիմպիական չեմպիոն։ ԽՍՀՄ սպորտի վաստակավոր վարպետ (1968)։ Պարգևատրվել է Լենինի շքանշանով (1972), Հոկտեմբերյան հեղափոխության շքանշանով (1980), Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանով (1969), Ժողովուրդների բարեկամության շքանշանով (1976)[6]:
Հանդես է եկել «Դինամո» մարզական միության կազմում։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Վիկտոր Սանեևը ծնվել է 1945 թվականի հոկտեմբերի 3-ին Աբխազական ԻԽՍՀ Սուխում քաղաքում։ Թեթև ատլետիկայով զբաղվել սկսել է 1956 թվականին Գանթիադիում (Աբխազական ԻԽՍՀ, Վրացական ԽՍՀ)՝ հանդես գալով որպես բարձրացատկորդ, սակայն 1963 սկսել է զբաղվել եռացատկով։ Ապրել է Սուխումում, որտեղ մարզվել է Հակոբ Քերսելյանի գլխավորությամբ[7]։
Երեք անգամ արժանացել է Օլիմպիական խաղերի ոսկե մեդալների (1968, 1972, 1976)՝ առաջին տեղը գրավելով եռացատկում։ 1980 թվականին Մոսկվայում անցկացված Ամառային օլիմպիական խաղերի ժամանակ նվաճել է արծաթե մեդալ։ Երկու անգամ դարձել է Եվրոպայի չեմպիոն (1969, 1974)։ Վեց անգամ հաղթել է Եվրոպայի՝ շինության ներսում անցկացվող առաջնությունում (1970-72, 1975-77)։ Ութ անգամ հռչակվել է ԽՍՀՄ չեմպիոն (1968-1971, 1973-75, 1978)։ Երեք անգամ սահմանել է եռացատկի համաշխարհային ռեկորդ (17,23 մ, 17,39 մ, 17,44 մ)։
Մինչ 1968 թվականին Մեխիկոյում անցկացված Օլիմպիական խաղերին մասնակցելը Վիկտոր Սանեևը ԽՍՀՄ հավաքականի կազմում հանդես էր եկել շուրջ մեկ տարի[8]։
Որոկավորման փուլում իտալացի թեթև ատլետ Ջուզեպե Ջենտիլեն սահմանել է համաշխարհային նոր ռեկորդ՝ 17 մ 10 սմ։ Առաջին փուլում նա բարելավել է այդ ցուցանիշը՝ ցատկելով 17 մ 22 սմ։ Երրորդ փուլում Վիկտոր Սանեևը մեկ սանտիմետրով գերազանցում է այդ ցուցանիշը։ Հինգերորդ փուլում համաշխարհային ռեկորդը թարմացվում է բրազիլացի մարզիկ Նելսոն Պրուդենսիոյի կողմից, ով ցատկում է 17 մ 27 սմ։ Սակայն այդ Օլիմպիական խաղերի ժամանակ հաղթանակ է տանում Վիկտոր Սանեևը, ով ցատկում է 17 մ 39 սմ՝ սահմանելով համաշխարհային նոր ռեկորդ ու արժանանալով ոսկե մեդալի[9]։ Դա եզակի դեպք է թեթև ատլետիկայի պատմության մեջ, երբ մեկ եզրափակչի ժամանակ համաշխարհային ռեկորդը թարմացվել է չորս անգամ, որոնցից երկուսը՝ նույն մարզիկի կողմից։
Թեթև ատլետի կարիերան ավարտելուց հետո Վիկտոր Սանեևն աշխատել է Թբիլիսիի «Դինամո» մարզական միությունում։ ԽՍՀՄ անկումից հետո մեկնել է Ավստրալիա՝ աշխատելու որպես մարզիչ։ Այնտեղ էլ բնակություն է հաստատել[10]։
Վիկտոր Սանեևը մահացել է 2022 թվականի հունվարի 3-ին Սիդնեյում։
Համաշխարհային ռեկորդներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Եռացատկ 17 մ 23 սմ -17 հոկտեմբերի, 1968 թվական, Մեխիկո, Մեքսիկա
- Եռացատկ 17 մ 39 սմ - 17 հոկտեմբերի, 1968 թվական, Մեխիկո, Մեքսիկա
- Եռացատկ 17 մ 44 սմ - 17 հոկտեմբերի, 1972 թվական, Սուխում, ԽՍՀՄ[11]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Санеев Виктор Данилович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 World Athletics database
- ↑ 4,0 4,1 4,2 https://sputnik-georgia.ru/20220103/umer-legendarnyy-viktor-saneev-263340843.html
- ↑ 5,0 5,1 5,2 https://www.lavanguardia.com/deportes/otros-deportes/20220103/7966049/muere-saltador-georgiano-viktor-saneyev-tres-veces-campeon-olimpico.html
- ↑ Санеев Виктор Данилович — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Виктор Санеев на сайте peoples.ru
- ↑ История Олимпиады в Мехико 1968 год
- ↑ Վիկտոր Սանեև Արխիվացված 2009-01-21 Wayback Machine - օլիմպիական վիճակագրությունը Sports-Reference.com կայքում (անգլ.)
- ↑ ««Трёхкратным будешь» Новая Газета Игорь Фейн 24-07-2006». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 26-ին.
- ↑ «12th IAAF World Championships In Athletics: IAAF Statistics Handbook. Berlin 2009» (pdf). Monte Carlo: IAAF Media & Public Relations Department. 2009. էջեր Pages 546, 556. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 29-ին. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 5-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիկտոր Սանեև» հոդվածին։ |
| ||||||||||
- Հոկտեմբերի 3 ծնունդներ
- 1945 ծնունդներ
- Սուխում քաղաքում ծնվածներ
- Հունվարի 2 մահեր
- 2022 մահեր
- Ավստրալիայում մահացածներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Ռուս թեթև ատլետներ
- Ռուս օլիմպիական չեմպիոններ
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանի ասպետներ
- Լենինի շքանշանի ասպետներ
- ԽՍՀՄ սպորտի վաստակավոր վարպետներ
- Ժողովուրդների բարեկամության շքանշանի դափնեկիրներ
- Հոկտեմբերյան հեղափոխության շքանշանով պարգևատրվածներ
- ԽՍՀՄ օլիմպիական չեմպիոններ
- Պատվո շքանշանի ասպետներ (Վրաստան)